آرتروز لگن
معرفی
در این بیماری که سن و وزن بالا، سبک زندگی، ضعف عضلانی و ژنتیک در آن مؤثرند، غضروفهای سر استخوانهای ران و لگن، که مفصل کروی شکل لگن را میسازند، نازک و در برخی از نواحی به صورت کامل از بین میروند. این مسأله علاوه بر درد، التهاب و کاهش حرکت، شکل طبیعی مفصل را نیز از بین میبرد.
علائم
این بیماری اغلب در دههی پنجم و ششم زندگی رخ میدهد! شروع علائم، با دردهای گُنگِ صبحگاهی در باسن و ران است که در طول روز، کمتر میشود. در مراحل پیشرفتهتر، درد زیاد شده، معمولاً با استراحت بهتر نشده و حرکت مفصل هم، کم و خشک میشود!
آرتروز شدید نیزبا درد طاقتفرسای مفصل، لنگیدن، کوتاه بلندی اندام تحتانی و محدودیت شدید حرکات مفصل همراه هست!
پیشگیری و علتها
تشخیص و درمان به موقع برخی از بیماریهای زمینهای مفصل لگن، مانند دررفتگی مادرزادی لگن، لنگیدن در دوران کودکی و سیاه شدن سر استخوان ران، که تشخیص و درمان آنها باید توسط متخصص ارتوپدی انجام شود، اولین گام جهت پیشگیری است.
بد جوش خوردن مفصل ران پس از شکستگی، عفونت و دررفتگی لگنی، رماتیسم مفاصل، ضربههای شدید به مفصل ران و غضروف آن در پی افتادن از ارتفاع یا تصادفات، میتواند باعث بروز آرتروز لگن شود که برای پیشگیری، حتماً زیرنظر متخصص ارتوپدی به تشخیص و درمان این عارضهها بپردازید.
درمان غیرجراحی
آرتروز، به عقب برنمیگردد اما در مراحل اولیهی تخریب غضروف، با اقداماتی مانند کاهش وزن، تقویتِ عضلاتِ کمربند لگنی، اصلاح سبک زندگی و استفاده از داروهای ضدالتهاب، پمادهای موضعی و مکملهای مفصلیِ خوراکی، یا آمپول هیالورونیک و PRP به همراه سرما یا گرمای موضعی، میتوان از تشدید درد و تخریب مضاعف غضروف مفصل لگن جلوگیری کرد.
وزن زیاد، مفاصل را آزرده کرده و فشار زیادی روی آنها ایجاد میکند. پس زیر نظر متخصص تغذیه، به وزن مناسب برسید.
ورزشهای ملایم مثل شنا کردن، راه رفتن در آب، دوچرخهسواری و برخی حرکات ورزشی زیر نظر متخصص فیزیوتراپی، هنگامی که درد ندارید، عضلات اطراف مفصل را تقویت کرده و باعث کم شدن فشار روی استخوان ران، لگن و مفصل آن میشود.
سبک زندگیتان را با استفاده از توالت فرنگی، غذاخوردن پشت میز، انجام ورزشهای ملایم و زندگی مبله، اصلاح کنید. ضمناً استفاده از توالت سنتی، دوزانو یا چهارزانو نشستن، ورزشهای شدید مثل فوتبال، والیبال، کوهنوردی، رقص، بالا و پایین رفتن از پله، دویدن روی تردمیل و کار زیاد در منزل هم ممنوع است!
مراقبتهای پس از عمل جراحی
با توجه به دردطاقت فرسا، اختلال در فعالیتهای روزانه و جواب ندادن درمانهای غیرجراحی، اگر پزشک تعویض مفصل را تجویز کند، باید قبل از عمل، داروهای ضدانعقاد و سیگار را قطع کنید و بیماریهایی مانند دیابت، تیروئید، هرگونه عفونت و مشکلات قلبی و ریوی را کاملاً کنترل و درمان کنید.
مصرف داروهای آنتی بیوتیک را 3 تا 5 روز، و داروهای ضد انعقاد را تا 2 هفته پس از جراحی، ادامه دهید. پانسمان، هر 2 یا 3 روز یک بار تعویض شود. پس از 5 روز توانید استحمام کنید و پس از دو هفته، به پزشک مراجعه کنید تا بخیهها توسط او کشیده شود.
بلافاصله پس از هوشیاری، عضلات ساق، ران و باسن خود را شل و سفت کنید و با صلاحدید پزشک، از یک روز بعد از جراحی تا حداکثر 4 هفته، با واکر راه بروید. سپس تا بهبودی کامل، از عصای کوتاه در یک دست استفاده کنید.
بالا و پایین رفتن از پله، رانندگی، رابطه زناشویی به صورت طاقباز و بازگشت به کار نشسته، پس از یک ماه؛ و کارهای متوسط و ورزشهای ملایم مثل شنا و دوچرخهسواری نیز، سه ماه پس از جراحی بلامانع است.
تا 2ماه، مفصل لگن را بیش از 90 درجه خم نکنید و از توالت فرنگی پایه بلند استفاده کنید. پس از دو ماه، برای بستن بند کفش و یا پوشیدن جوراب، پای عمل شده را روی پای دیگر بگذارید! ناگهانی خم نشوید و هنگام خوابیدن روی پای جراحی شده، بین زانوها بالشت بگذارید و برای پایین آمده از تخت، ابتدا پای جراحی نشده را روی زمین ستون کرده و سپس به آرامی پایین بیایید.
راستی! برای همیشه زندگی مبله داشته باشید!