آرتروز زانو (بخش 1)
معرفی
غضروف، قسمت نرم مفصل است که حرکت استخوان‌ها را روی هم ممکن می‌کند. اگر غضروف، ساییده یا فرسوده شود، مفصل متورم، ملتهب و به شدت دردناک می‌شود. در اصطلاح پزشکی، به آسیب مفصل، آرتروز گفته می‌شود.
گاهی این تحریکات باعث رشد غیرطبیعی استخوان در اطراف مفصل می‌شود. در مراحل انتهایی بیماری، مشکل شدید در راه رفتن، و محدودیت شدید در دامنه‌ی حرکت مفصل ایجاد می‌گردد.
عوامل مختلفی مانند سن، وزن بالا، سبک زندگی، ژنتیک، عدم فعالیت مناسب ورزشی و ضغف عضلات اطراف مفاصل، در ایجاد این بیماری نقش دارند.
علائم
شروع این علائم، معمولاً از 30 یا 40 سالگی به بعد اتفاق می‌افتد.
* درد مکانیکی (دردی که با حرکت، تشدید می‌شود)
* تورم مفاصل
* محدودیت حرکتی یا سختی مفاصل
* بدشکلی یا انحراف مفاصل
مراقبت‌های بدون عمل جراحی
آرتروز، در هر مرحله‌ای که هست، دیگر به عقب برنمی‌گردد. بنابراین باید از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
در صورتی که بیماری در مراحل حاد نباشد، پزشک از چهار دستور مهم برای تجویز به بیمار استفاده می‌کند: «کاهش وزن»، «اصلاح سبک زندگی»، «استراحت و دارودرمانی»، «تقویت عضلات اطراف مفاصل با ورزش (یا فیزیوتراپی)». همچنین ممکن است در بعضی از موارد، آمپول هیالورونیک و یا تزریق PRP داخل مفصلی تجویز شود.
توجه داشته باشید ورزش و فیزیوتراپی ورزشی در زمان درد، می‌تواند درد را بیشتر کند. بنابراین، این نوع درمان مدتی بعد از کاهش درد، تجویز می‌شود. برای مشاهده‌ی تمرینات ورزشی زانو، لطفاً ویدیوی بخش 2 را مشاهده کنید.
مجموع درمان‌های تجویز شده، زمانی مؤثر هستند که درکنار هم و به صورت پیگیر انجام شوند(حداقل 3 تا 6 ماه).
مراقبت‌های مربوط به عمل جراحی (تعویض مفصل)
در صورتی که فعالیت‌های روزانه‌ی بیمار مختل شود و سنش بیشتر از 60 سال باشد؛ و یا انحراف زیادی در زانو داشته باشد، پزشک تعویض مفصل را برای بیمار تجویز می‌کند.
قبل از انجام عمل جراحی، بیمار باید مصرف سیگار را قطع کند (البته با توجه به ضررهایی که سیگار دارد، بهتر است برای همیشه آن را کنار بگذارد).
در برخی از موارد نیز، پزشک موارد زیر را تجویز می‌کند:
* قطع داروهای ضدانعقاد
* درمان هرگونه عفونت در بدن
* بررسی و درمان بیماری‌هایی مثل دیابت، تیرویید، مشکلات قلبی و ریوی
بعد از ترخیص از بیمارستان، چند مورد مهم را باید رعایت کنید:
* داروها را طبق نسخه، مصرف کنید. معمولاً آنتی بیوتیک، تا روز سوم یا پنجم، و داروی ضد انعقاد هم تا دو هفته بعد از عمل، ادامه دارند.
* تعویض پانسمان، هر 2 یا 3 روز به صورت استریل انجام شود.
* 5 روز بعد از عمل، می‌توانید استحمام کنید. البته جای زخم را بعد از حمام، دوباره باید پانسمان کنید.
* 14 روز بعد از عمل، برای کشیدن بخیه به پزشک مراجعه کنید.
* حتماً تا یک ماه، هنگام راه رفتن، از زانوبند استفاده کنید و از واکر یا دو عصا کمک بگیرید.
* زندگی بیمار باید کاملاً مبله باشد. نکات مربوط به اصلاح سبک زندگی را در ویدیوی بخش 2 مشاهده کنید.
* بالا و پایین رفتن از پله تا یک ماه ممنوع است!
* بعد از اتمام جلسات فیزیوتراپی، باید برخی ورزش‌ها را طبق نظر پزشک شروع کنید. هر حرکت را به مدت 10 ثانیه انجام داده و برای این حرکات، حتماً از زانوبند استفاده کنید. برای مشاهده این حرکات، ویدیوی زیر را مشاهده کنید.