آرتریت یا التهاب مفصل
معرفی
آرتریت یا التهاب مفصل، حالتی است که سبب ایجاد درد و سفتی در مفصل میشود و تورم، قرمزی و گرمی در اطراف مفصل ایجاد میکند. در موارد شدید ممکن است تغییر شکل مفصل نیز دیده شود. انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد که دو نوع شایعتر آن، استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید است. هر دو نوع در زنان بیشتر از مردان مشاهده میشود.
استئوآرتریت، نوعی بیماری در غضروف مفاصلی است که به دلیل فرسایش و ساییدگی غضروف ایجاد میشود. این بیماری، بیشتر در زانوها، کمر، لگن، و انگشتان دیده میشود.
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است؛ این بدین معنی است که دفاع بدن در مقابل بافت طبیعی خود بدن واکنش نشان میدهد و به آن حمله میکند که سبب آسیب سطح داخلی مفصل میشود. این بیماری، در ابتدای سن بزرگسالی یا میانسالی شروع می شود و باعث قرمزی، تورم، و بدشکلی مفاصل میشود و معمولا! مفاصل دست، زانو و پاها را تحت تأثیر قرار میدهد.
علائم و علتها
علائم بیماری اغلب در دهه چهارم و پنجم عمر شروع میشود و شامل درد، محدودیت حرکتی و سرو صدای مفصل میباشد. اما گاهی ممکن است که هیچ علامتی دیده نشود! مهمترین علائم عبارت است از:
* قرمزی و تورم مفاصل
* محدودیت حرکتی یا سختی مفاصل به خصوص موقع صبح
* بدشکلی مفاصل
پزشک با بررسی شرح حال، معاینه بیمار، آزمایش خون و گرافی از مفاصل میتواند بیماری را تشخیص دهد.
مراقبتهای بدون عمل جراحی
هدف از درمان، حفظ کارکرد طبیعی مفاصل به وسیله تسکین درد، کاهش سفتی و تورم و کاهش صدمه به مفصل است. به این منظور، برای کاهش درد از داروی مسکن با نظر پزشک استفاده میشود. مصرف داروی مسکن بدون تجویز پزشک برای سنین بالای 65 سال زیان آور است.
مصرف بعضی از داروها باعث کم شدن تحرک و در نتیجه افزایش وزن میشود. اضافه وزن باعث فشار بیشتر بر روی مفاصل میشود و مفاصل را آزرده میکند.
حرکات ورزشی باید کنترل شده و تحت نظر کارشناس باشد. حرکت نامناسب و بیش از حد، میتواند وضعیت مفاصل را بدتر کند. به یاد داشته باشید ورزش، عضلات را قوی و درد هنگام حرکات را کمتر میکند.
مراقبت های پس از عمل جراحی
در مواردی که مفصل آسیب جدی دیده است، ممکن است پزشک جراحی را تجویز کند. در جراحی، بافت ملتهب را خارج میکنند و گاهی حتی مفصل را تعویض میکنند. در این نوع جراحی، یک مفصل مصنوعی را جایگزین مفصل آسیب دیده میکنند.
برای این که بتوانید به خوبی از خودتان مراقبت کنید، لازم است به نکات زیر توجه کنید:
* داروها را طبق دستور پزشک و در زمان تعیین شده مصرف کنید.
* اگر اضافه وزن دارید، با برنامه منظم غذایی وزن خود را کاهش دهید.
* طبق توصیهی پزشک و زیر نظرکارشناس، تمرینات حرکتی را انجام دهید. تمریناتی مانند پیادهروی، شنا، یا دوچرخهسواری، باعث بهبود سلامتی و کمک به کنترل وزن میشود.
* از مصرف مسکنهای گوناگون بدون دستور پزشک خودداری کنید. بعضی از مسکنها، خطر حملهی قلبی و مغزی را افزایش میدهند و بعضی باعث بروز مشکلات گوارشی میشوند.
* در مورد عوارض احتمالی داروهایی که برای درمان شما توصیه شده، با پزشک صحبت کنید و راههای مقابله با آن را یاد بگیرید.
* مراقب ایمنی محیط زندگی خود باشید. روی سطوح لغزنده راه نروید. فرشهای کوچک و سبک که احتمال سر خوردن شما را زیاد میکنند، از سر راه بردارید. هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن، وضعیت طبیعی مفاصل خود را حفظ کنید.
* لازم به ذکر است بیماری آرتریت، احتمالاً تا پایان عمر با شما میماند و شما هر چند وقت یک بار، علائمی در مفاصل خود خواهید داشت. گاهی درد و مشکلات مفصلی به دنبال استفادهی نادرست از یک مفصل و فشار زیاد بر آن ایجاد میشود. زمانی که علامتی ندارید، با مراقبت مداوم و استفاده درست از مفاصل از بروز مجدد علائم جلوگیری کنید.